Table of Contents
Toggleई-स्पोर्ट म्हणजे काय?| What is Esport
ई-स्पोर्ट (Esport), इलेक्ट्रॉनिक गेमचा एक प्रकार आहे. हे मुळात नियमित खेळांसारखे असते, परंतु खेळाडूप्रमाणे शारीरिक क्रियाकलापांमध्ये स्पर्धा करण्याऐवजी ते व्हिडिओ गेममध्ये स्पर्धा करतात! पारंपारिक खेळांप्रमाणेच, एस्पोर्ट्समध्ये देखील खालील गोष्टींचा समावेश असतो:
- संघ: व्यावसायिक गेमर्स स्पर्धा जिंकण्यासाठी एकत्र काम करतात.
- स्पर्धा: मोठे इव्हेंट, जेथे गेमर बक्षिसांसाठी स्पर्धा करतात.
- स्ट्रीमिंग: ह्या ऑनलाइन गेमिंगची स्पर्धा ऑनलाइन देखील स्ट्रीम केली जाते,जे की थेट क्रीडा प्रसारण पाहण्यासारखे आहे.
द न्यूयॉर्क टाइम्समध्ये प्रकाशित झालेल्या लेखानुसार, एस्पोर्ट्सची व्याख्या “व्हिडिओ गेमच्या स्पर्धात्मक स्पर्धा, विशेषत: व्यावसायिक गेमर्समध्ये” अशी केली जाऊ शकते. ही व्याख्या ई-स्पोर्टच्या स्पर्धात्मक स्वरूपावर प्रकाश टाकते, जिथे खेळाडू उच्च-स्टेक गेमिंग वातावरणात त्यांचे कौशल्य, धोरण आणि टीमवर्क प्रदर्शित करतात.
पारंपारिक खेळांप्रमाणेच, ई-स्पोर्ट मध्ये सुद्धा तीव्र प्रशिक्षण, समर्पण आणि स्पर्धात्मक मानसिकता यांची गरज भासते. खेळाडू त्यांच्या कौशल्यांना शार्प करण्यासाठी, रणनीतींचा अभ्यास करण्यासाठी आणि उत्कृष्ट कामगिरी साध्य करण्यासाठी त्यांच्या संघांसह करण्यासाठी असंख्य तास सराव करतात.
ट्विच-Twitch आणि यूट्यूब गेमिंग-Youtube Gaming सारख्या लाइव्ह स्ट्रीमिंग प्लॅटफॉर्मच्या वाढत्या लोकप्रियतेमुळे ई-स्पोर्टच्या उदयाला चालना मिळाली आहे, ज्याने व्यावसायिक गेमरना त्यांची कौशल्ये दाखवण्यासाठी आणि जगभरातील लाखो दर्शकांशी संवाद साधण्यासाठी जागतिक मंच प्रदान केला आहे. द व्हर्जने नोंदवल्याप्रमाणे, एस्पोर्ट्स उद्योगाने 2021 मध्ये $1 अब्ज पेक्षा जास्त महसूल व्युत्पन्न केला,व खासकरून Esports ची दर्शक संख्या पारंपारिक क्रीडा स्पर्धांना टक्कर देत आहे.
Esports चा इतिहास
गेमिंग इंडस्ट्री मधील एक मनोरंजन माध्यम म्हणून ईस्पोर्ट्स त्याच्या सध्याच्या उंचीवर कसे पोहोचले याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे .त्याच्या सुरुवातीच्या दिवसांपासून ते जागतिक घटना म्हणून त्याचा प्रवास जरा एक्सप्लोर करूया.
हे सर्व 70 आणि 80 च्या दशकातील पिक्सेलेटेड युगात परत सुरू झाले, जेव्हा स्पेस इनव्हेडर्स पॅक-मॅन/pacman आणि डाँकी काँग/donkeykong सारख्या प्रतिष्ठित गेमस् मध्ये स्पर्धां सुरू झाल्या. पहिल्या व्हिडिओ गेम स्पर्धांकानी आर्केड आणि अधिवेशनांमध्ये खेळाडूंना ई-स्पोर्टसाठी प्रोत्साहित केले व यासाठी मंच तयार केला.
गेमिंग एक्सपो आणि अधिवेशनांमुळे 90 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात आणि सुरुवातीच्या काळात स्पर्धात्मक गेमिंग संस्कृतीचा विस्तार झाला ज्यांनी समविचारी उत्साही लोकांना एकत्र आणले.स्थानिक दुकाने आणि सामुदायिक केंद्रे खेळाडूंना त्यांचे पराक्रम दाखवण्यासाठी रणांगण रूपांतरित झाले.
पिक्सेलेटेड पायनियर्स (1970-80 चे दशक): स्पेस इनव्हेडर्स आणि पॅक-मॅन सारख्या क्लासिक्समधील आर्केड( Arcade- एक ठिकाण जेथे लोकांसाठी अनेक इलेक्ट्रॉनिक किंवा Coin-Operated गेम आहेत) युद्धांनी पहिल्या गेमिंग स्पर्धांना सुरुवात केली.
स्पेसवॉर शोडाउन (1972): स्टॅनफोर्ड विद्यापीठातील सुरुवातीची “स्पेसवार” स्पर्धा ही पहिली-वहिली व्हिडिओ गेम स्पर्धा मानली जाते.
गॅलक्सि इनवेडर गेम्स (1980): 10,000 स्पर्धकांसह देशव्यापी स्पेस इनव्हॅडर्स ही स्पर्धा झाली. ह्याने लोकांची गेमिंगची भूक वाढवली.
डाँकी काँग ड्रामा (1981): “डाँकी काँग काँग स्कोअर चॅम्पियनशिप” ने स्पर्धात्मक खेळाची कल्पना रोवली.
राईझ ऑफ द फाइटिंग गेम्स (१९९० चे दशक): स्ट्रीट फायटर आणि मॉर्टल कॉम्बॅटने लढाऊ खेळांची ओळख करून दिली, ज्यामुळे एक-एक स्पर्धा तीव्र झाली.
स्ट्रीमिंग चा कब्जा (२०१०): ट्विचने/twitch मोठ्या प्रमाणात ऑनलाइन समुदायाला प्रोत्साहन देऊन. चाहत्यांसाठी ई-स्पोर्ट्सची स्ट्रीमिंग मध्ये क्रांती घडवून आणली.
लीग ऑफ लीजेंड्स लेव्हल्स अप (2010): लीग ऑफ लीजेंड्स ही एक जागतिक घटना बनली, ज्याने लाखो खेळाडू आणि दर्शकांना आकर्षित केले.
एस्पोर्ट्स गोज मेनस्ट्रीम (२०१०-सध्या): प्रमुख प्रायोजकत्वांसह Esportच्या लोकप्रियतेत विस्फोट झाला. आणि विजयी बक्षिसाची रक्कम लाखोंपर्यंत पोहोचली.
भविष्य उज्ज्वल आहे (वर्तमान-भविष्य): मोबाइल गेमिंग, व्हीआर आणि क्लाउड गेमिंग ह्यांच्या वाढीसह, एस्पोर्ट्सच्या सीमां वाढत चालल्या आहेत.
लोकप्रिय ई-स्पोर्टस् गेम आणि प्रकार ( Esports Games & Types )
प्रकार 1 : First-Person Shooter (FPS)
- Counter-Strike: काऊंटर स्ट्राईक:
- Valorant (वलोरंट)
- Overwatch(ओव्हरवॉच)
प्रकार 2 : Multiplayer Online Battle Arena (MOBA)
- League of Legends (LoL) (लीग ऑफ लीजेंड्स (LoL)
- Dota 2 (डोटा २)
- Smite
प्रकार 3 : Battle Royale
- Fortnite -फोर्टनाइट
- PUBG Mobile -PUBG मोबाइल
- Apex Legends
प्रकार 4 : Real-Time Strategy (RTS)
- StarCraft II (स्टारक्राफ्ट II)
- Age of Empires IV (एज ऑफ एम्पायर्स IV)
प्रमुख एस्पोर्ट्स टूर्नामेंट आणि लीग
जागतिक स्पर्धा:
लीग ऑफ लिजेंड्स वर्ल्ड चॅम्पियनशिप (वर्ल्ड्स): लाखो बक्षीस रकमेसाठी झुंज देणारे जगभरातील शीर्ष संघ इथे दिसतात.
द इंटरनॅशनल (TI): Dota 2 चा सर्वात प्रतिष्ठित कार्यक्रम, सर्व एस्पोर्ट्समधील सर्वात मोठा बक्षीस समारंभ. हा जागतिक स्तरावर सर्वोत्तम खेळाडूंना आकर्षित करतो.
फोर्टनाइट विश्वचषक: जगभरातील लाखो खेळाडूंना आकर्षित करणारी एक भव्य स्पर्धा, एका उच्च-प्रोफाइल चॅम्पियनशिप इव्हेंटमध्ये केली जाते.
PUBG मोबाइल ग्लोबल चॅम्पियनशिप (PMGC): अंतिम PUBG मोबाइल शोडाऊन, प्रादेशिक पात्रता आणि भरघोस बक्षिसांसह भव्य फायनल.
लीग सिस्टम्स:
ओव्हरवॉच लीग (OWL): एक फ्रेंचाइज्ड लीग ज्यामध्ये जगभरातील व्यावसायिक ओव्हरवॉच संघ आहेत.
लीग ऑफ लिजेंड्स चॅम्पियन्स कोरिया (LCK): सर्वात स्पर्धात्मक LoL क्षेत्र व्यापकपणे मानले जाते.
लीग ऑफ लिजेंड्स चॅम्पियनशिप सिरीज (एलसीएस): उत्तर अमेरिकेतील शीर्ष व्यावसायिक LoL लीग, उच्च-स्तरीय स्पर्धांनी भरलेली.
ग्लोबल स्टारक्राफ्ट II लीग (GSL): स्टारक्राफ्ट II साठी दीर्घकाळ चाललेली लीग, तिच्या नाविन्यपूर्ण धोरणांसाठी आणि दिग्गज खेळाडूंसाठी ओळखली जाते.
उल्लेखनीय स्पर्धा:
- CS:GO Majors:
- इव्होल्यूशन चॅम्पियनशिप मालिका (EVO)
- rainbow सिक्स सीज प्रो लीग:
कोणते व्हिडिओ गेम एस्पोर्ट्स म्हणून पात्र आहेत?
सर्व व्हिडिओ गेम्स एस्पोर्ट्स म्हणून पात्र नसतात, परंतु काही सामान्य वैशिष्ट्ये आहेत जी बहुतेक एस्पोर्ट्स गेम्स ला लागू पडतात.
खेळाची मुख्य रचना स्पर्धेभोवती केंद्रित असली पाहिजे. यामध्ये धोरणात्मक विचार, संघकार्य, द्रुत प्रतिक्षेप किंवा विशिष्ट कौशल्यांमध्ये प्रभुत्व समाविष्ट असू शकते.
कोणत्याही गेमने एक संतुलित आणि न्याय्य खेळाचे वातावरण तयार केले पाहिजे.जेथे कौशल्य आणि धोरण परिणाम निश्चित करेल, नशीब किंवा पैसा नाही.
लोकांना कोणत्या गेम विषयी नेमकी आत्मीयता आहे. किंवा आवड आहे. ज्याने स्पॉन्सरला गेम साठी स्पॉन्सरशिप देण्यात उत्साह वाटेल.
जे गेम खरोखरच सुरू होतात ते सामान्यतः त्यांच्या विकसक(डेवलपर) आणि मालकांद्वारे प्रचारित केले जातात, जे एस्पोर्ट्समध्ये जाण्यासाठी टूर्नामेंट आणि स्पर्धा आयोजित करतात.
2024 मधील लोकप्रिय ईस्पोर्ट्स गेम्स(Esports Games) दर्शक संख्येनुसार
- लीग ऑफ लीजेंड्स पहिल्या स्थानावर कायम आहे: $2,479,846 च्या प्रभावी बक्षीसासह 2,656,938 ची सर्वोच्च दर्शक संख्या. 2024 मध्ये हा सर्वात मोठ्या प्रमाणावर पाहिला जाणारा आणि किफायतशीर एस्पोर्ट्स गेम आहे
- मोबाईल लीजेंड्सची उपस्थिती: बँग बँग : 1,865,928 ची सर्वोच्च दर्शक संख्या आणि $1,138,321 चे बक्षीस. मोबाईल लेजेंड्स मोठ्या प्रमाणात प्रेक्षकांना आकर्षित करत आहेत.
- काउंटर-स्ट्राइक आणि व्हॅलोरंट, दोन्ही पीसी आधारित गेम, अनुक्रमे तिसरे आणि चौथे स्थान मिळवण्यात यशस्वी. भरीव बक्षीस ($5,734,919 आणि $1,449,861).
- बॅटल रॉयल गेम्स दर्शकांना मोहित करण्यात यशस्वी: फोर्टनाइट, प्रतिष्ठित बॅटल रॉयल गेम, 739,575 च्या सर्वोच्च दर्शकसंख्येसह आणि $2,476,746 च्या बक्षीससह पाचव्या स्थानावर आहे.
Esports मधील काही खास नावे | Esport Players
जेव्हा आपण या फील्डमधील काही आघाडीच्या गेमर्सकडे पाहतो, तेव्हा आपल्याला खालील काही नावे दिसतात.गेमिंग मध्ये सुद्धा करियर एका दिवसात बनत नाही. जेव्हा हे लोक एक एक वर्ष जिवापाड प्रॅक्टिस करतात तेव्हा मोठ्या टूर्नामेंटस् द्वारे पैसे कमावतात.
काही सुप्रसिद्ध eSports खेळाडूं:
1) n0tail : आतापर्यंतची सर्वाधिक बक्षीस रक्कम मिळवली आहे
2) Ana: 2018 आणि 2019 मध्ये आंतरराष्ट्रीय चॅम्पियनशिप जिंकली
3) KuroKy: सर्वात अनुभवी व्यावसायिक गेमर, 2013 मध्ये त्याच्या कारकिर्दीला सुरुवात झाली.
4) Moon: सर्वकाळातील महान वॉरक्राफ्ट 3 चा खेळाडू
5) Fatal1ty: सर्वाधिक कमाई करणारा US चा खेळाडू