China's Chang'e-6 touched down on the far side of the moon on Sunday morning, and will collect samples from this rarely explored terrain for the first time in human history, the China National Space Administration (CNSA) announced. #GLOBALink pic.twitter.com/ZDE2Bl2qhu
— China Xinhua News (@XHNews) June 2, 2024
बातमी
China’s Chang’e-6 Launch: चीनचे चांगई-6 रविवारी सकाळी (22:23 GMT शनिवार) बीजिंग वेळेनुसार 06:23 वाजता चँग’ई 6 दक्षिण ध्रुव-एटकेन बेसिनमध्ये चंद्राच्या दूरच्या बाजूला उतरले आणि मानवी इतिहासात प्रथमच या दुर्मिळ शोधलेल्या भूभागाचे नमुने गोळा केले जातील, अशी घोषणा चीनच्या राष्ट्रीय अंतराळ प्रशासनाने (CNSA) केली आहे.
ध्येय/Objective: 3 मे रोजी सुरू करण्यात आलेल्या या मोहिमेचे उद्दिष्ट इतिहासात प्रथमच या प्रदेशातून मौल्यवान खडक आणि माती गोळा करण्याचे आहे.
प्रोब चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावरील एका मोठ्या विवरातून काही प्राचीन खडक काढू शकेल.
हे मिशन चंद्राच्या दूरच्या बाजूला उतरले, हा प्रदेश कायमचा पृथ्वीपासून दूर आहे. या अनपेक्षित भागातून अंतराळयानाने नमुने गोळा करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
१) चांगई 6 नावाचे चिनी अंतराळ यान प्रक्षेपित केले गेले ज्याने चंद्राभोवती फिरण्यात काही वेळ घालवला.लँडर सुरक्षित लँडिंग क्षेत्रापासून सुमारे 100m (328ft) वर फिरला आणि हळू उभ्या उतरण्यापूर्वी लेसर 3D स्कॅनर वापरला.
या ऑपरेशनला Queqiao-2 रिले उपग्रहाचा पाठिंबा होता, CNSA ने सांगितले.
२) जिथे आपण ते नेहमी पाहू शकतो तिथे उतरण्याऐवजी (“जवळची बाजू”), ते विलग झाले आणि चंद्राच्या दूरच्या बाजूला उतरले, जे आपल्याला पृथ्वीवरून थेट कधीच दिसत नाही. हे जगामध्ये पहिल्यांदा झालेले आहे!
३) लँडर आता चंद्राचे खडक गोळा करेल आणि शास्त्रज्ञांना अभ्यासासाठी पृथ्वीवर परत पाठवेल.
China's Chang'e-6 Launch विषयी माहिती
China's Chang'e-6 touched down on the far side of the moon on Sunday morning, and will collect samples from this rarely explored terrain for the first time in human history, the China National Space Administration (CNSA) announced. #GLOBALink pic.twitter.com/ZDE2Bl2qhu
— China Xinhua News (@XHNews) June 2, 2024
१) चंद्राची दूरची बाजू: ही मोहीम चंद्राच्या दूरच्या बाजूला उतरली, हा प्रदेश कायमचा पृथ्वीपासून दूर आहे. या अनपेक्षित भागातून अंतराळयानाने नमुने गोळा करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
२) दक्षिण ध्रुव-ऐटकेन बेसिन: विशिष्ट लँडिंग साइट दक्षिण ध्रुव-एटकेन (SPA) बेसिनमध्ये आहे, जो सौर यंत्रणेतील सर्वात मोठा प्रभाव असलेल्या विवरांपैकी एक आहे. शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की या प्रदेशात चंद्राची निर्मिती आणि इतिहासाबद्दल मौल्यवान संकेत असतील.
३) स्वायत्त लँडिंग: लँडरने असमान चंद्राच्या भूभागावर नेव्हिगेट करण्यासाठी आणि सुरक्षित टचडाउन सुनिश्चित करण्यासाठी दृश्यमान प्रकाश कॅमेरे, लेसर स्कॅनर आणि स्वायत्त अडथळा टाळण्याच्या प्रणालींचा (autonomous obstacle avoidance systems) वापर केला.
४) नमुना संकलन: Chang’s 6 चे उद्दिष्ट 2 किलोग्रॅम पर्यंत चंद्राची सामग्री गोळा करण्याचे आहे, ज्यामध्ये ड्रिलचा वापर करून पृष्ठभागावरील माती आणि पृष्ठभागाच्या नमुन्यांचा समावेश आहे. हे नमुने चंद्राच्या भाग जो पृथ्वीपासून खूप दुर आहे तिथून आणलेले पहिले नमुने असतील आणि वैज्ञानिक विश्लेषणासाठी ते महत्त्वपूर्ण ठरतील.
China's Chang'e-6 sample गोळा करून कसे परत आणणार?
घटक: अंतराळ यानामध्ये चार घटक असतात – एक ऑर्बिटर, एक लँडर, एक आरोहण ( an ascender)आणि एक री-एंट्री मॉड्यूल.
अंमलबजावणी: चंद्रावर उतरून प्रोब चंद्राच्या कक्षेत पोहोचल्यानंतर, घटक दोन भागांमध्ये विभक्त होतील. ऑर्बिटर आणि री-एंट्री मॉड्यूल कक्षेतच राहतील, तर लँडर आणि ॲसेंडर चंद्राच्या पृष्ठभागावरती उतरतील.
सॉफ्ट लँडिंग: लँडर-असेंडर एकत्र सॉफ्ट लँडिंग करेल. ते दक्षिण ध्रुव-एटकेन बेसिनमध्ये उतरेल – दूरच्या बाजूला जे की एक अवाढव्य विवर आणि चंद्रावर ओळखले जाणारे सर्वात मोठे, सर्वात जुने आणि सर्वात खोल खोरे, CNSA ने सांगितले.
2 किलोग्रॅम पर्यंत दगड आणि माती गोळा करण्याचे उद्दिष्ट आहे जे एसेन्डरच्या आत व्हॅक्यूम असलेल्या धातूच्या कंटेनरमध्ये पॅक केले जाईल.
इन-सीटू ऑपरेशन्स: लँडर-असेंडर संयोजन नंतर चंद्र खडक आणि माती गोळा करण्यासाठी ड्रिल आणि यांत्रिक हात वापरण्यास प्रारंभ करेल.
कक्षेत पुन्हा प्रवेश: पृष्ठभागावरील ऑपरेशन्स पार पाडल्यानंतर, ॲसेंडरचे रॉकेट त्याला चंद्राच्या कक्षेत री-एंट्री मॉड्यूलसह डॉक करेल. हे नमुने मॉड्यूलमध्ये हस्तांतरित करेल, जे त्यांना पृथ्वीवर घेऊन जाईल.
China's Chang'e-6 Launch चे भविष्य, अडचणी
CNSA ने म्हटल्याप्रमाणे “अनेक अभियांत्रिकी नवकल्पना, उच्च जोखीम आणि मोठी अडचण” यांचा समावेश असलेल्या ऑपरेशनमध्ये लँडर पृष्ठभागावरून साहित्य गोळा करण्यात तीन दिवस घालवेल.
” प्रत्येकजण खूप उत्साहित आहे कारण या खडकांवर याआधी कोणीही काम, रिसर्च केली नव्हती जी इथून पुढे होऊ शकणार.” मॅनचेस्टर विद्यापीठात चंद्राच्या भूगर्भशास्त्रात तज्ञ असलेले प्रोफेसर जॉन पेर्नेट-फिशर स्पष्ट करतात.त्यांनी अमेरिकन अपोलो मोहिमेवर आणि पूर्वीच्या चिनी मोहिमांवर परत आणलेल्या इतर चंद्र खडकाचे विश्लेषण केले आहे.
चंद्राचा दक्षिण ध्रुव हा चंद्र मोहिमांमध्ये पुढील गोल पैकी एक आहे – प्रत्येक देश हा प्रदेश समजून घेण्यास उत्सुक आहे कारण तेथे बर्फ असण्याची चांगली शक्यता आहे.
