तुम्ही कोण आहात आणि तुम्ही ‘तुम्ही’ कशामुळे आहात याबद्दल तुम्ही कधी विचार केला आहे का? कोणती गोष्ट तुम्हाला उत्तेजित करते आणि प्रेरणा देते? जेव्हा तुम्हाला जीवनाचा मार्ग निवडायचा असतो किंवा करिअर करायचे असते, तेव्हा हे प्रश्न महत्त्वाचे ठरतात. तुमच्या आवडीनिवडीला चालना देणारे, तुमची कल्पनाशक्ती जागृत करणारे आणि तुमच्या क्षमतांना दिशा देणारे करिअर आपण कसे ओळखावे, आणि आपण आपली क्षमता कशी ओळखावी?
या प्रश्नांची उत्तरे प्रत्येक व्यक्तीसाठी अद्वितीय आहेत कारण प्रत्येकाची तंत्रे वेगवेगळी आहेत. प्रत्येकाचा मेंदू मूलभूतपणे भिन्न असल्याने, प्रत्येक व्यक्तीची विचार करण्याची आणि उत्कृष्ट होण्याची क्षमता वेगळी असते. म्हणूनच लता मंगेशकर बॅडमिंटन खेळत नाहीत आणि सचिन तेंडुलकर गिटार वाजवत नाही. ते त्यांच्या नैसर्गिक प्रवृत्तीचे, त्यांच्या नैसर्गिक प्रतिभेचे अनुसरण करतात, ज्याला आपण बुद्धिमत्ता म्हणतो.
मानवी मनाची विविधता समजून घेत, हार्वर्ड विद्यापीठातील मानसशास्त्रज्ञ हॉवर्ड गार्डनर यांनी बहुविध बुद्धिमत्तेचा सिद्धांत विकसित केला. हा सिद्धांत बुद्धिमत्तेच्या अनेक प्रकारांना मान्यता देतो आणि असे सांगतो की लोक त्यांच्या प्रबळ प्रकाराला(Active dominanace) ला प्रतिसाद देतात. त्यांनी आठ प्रकारच्या बुद्धिमत्तांची ओळख पटवलीः
1. कायनेस्थेटिक-नृत्य( Kinesthetic – Dance)
2. संगीत-संगीत(Musical – Music)
3. शाब्दिक भाषिक-संवाद(Verbal Linguistic – Communication)
4. निसर्गवादी-निसर्ग(Naturalist – Nature)
5. तर्कशास्त्र-प्रगत तर्क(Logic Mathematics – Advanced reasoning)
6. दृश्य स्थानिक-अमूर्त संकल्पना( Visual Spatial – Abstract concepts)
7. आंतरवैयक्तिक-शब्द( Interpersonal – Words)
8. आंतरवैयक्तिक-आंतरवैयक्तिक उद्दिष्टे( Intrapersonal – Personal goals)
ही बुद्धिमत्ता विशेषतः शारीरिक हालचालींशी संबंधित आहे.तुम्ही कशाप्रकारे ओळखावे
Career Path कसा असावा आणि त्याची planning कशी करावी याविषयी जाणून घेऊ| How to Know & plan Accordignly
“International University Of Applied Sciences च्या रिसर्च नुसार छोटासा नमुना या लेखांमध्ये सादर करत आहोत पण तुम्ही त्यांच्या संकेतस्थळावर त्यांच्या रिसर्च विषयी पूर्ण सखोल माहिती घेऊ शकता”.
करिअर कसे निवडावे – अनेकांसाठी हा एक मोठा आणि भितीदायक प्रश्न आहे.
करिअरच्या योग्य मार्गावर निर्णय घेणे हे तुम्ही तुमच्या जीवनातील सर्वात महत्त्वाच्या निर्णयांपैकी एक आहे. हे तुमचे भविष्य घडवू शकते, वैयक्तिक वाढ वाढवू शकते आणि तुमच्या दीर्घकालीन आनंदावर मोठा परिणाम करू शकते.परंतु करिअरचे अंतहीन पर्याय उपलब्ध असल्याने, योग्य निवड करणे आणि तुमच्या स्वप्नातील करिअर शोधणे जबरदस्त असू शकते.
पण काळजी करू नका – तुम्ही एकटे नाही आहात. आम्ही तुम्हाला मार्गदर्शन करण्यासाठी येथे आहोत.
या लेखात, आम्ही तुम्हाला सर्वसमावेशक प्रवासात घेऊन जाऊ, तुम्हाला तुमच्याशी उत्तम प्रकारे जुळणारे करिअर शोधण्यासाठी:आवड,कौशल्य,मूल्ये,ध्येय शिवाय, आम्ही तुम्हाला दाखवू की शिक्षण – आणि ऑनलाइन शिक्षण, विशेषत: – तुम्हाला आवश्यक असलेले ज्ञान, कौशल्ये आणि क्रेडेन्शियल्सने सुसज्ज करून तुमच्या करिअरच्या आकांक्षा साध्य करण्यात मदत करू शकते.
स्वतःच स्वतःची टेस्ट घ्या कोणत्याही वेगळ्या वेबसाईटच्या माध्यमातून तिथे पैसे भरून टेस्ट देण्याची गरज नाही कारण तुम्हीच तुम्हा स्वतःला सर्वात जास्त चांगले ओळखू शकता त्यामुळे वेळ घेऊन नीट विचार करून हा लेख वाचा म्हणजे नक्कीच तुम्हाला मदत होईल.वही आणि पेन घेऊन एका पानावर या सगळ्या गोष्टी लिहून काढा जेणेकरून तुम्हाला भविष्यासाठीही याचा पाठपुरावा करता येईल.
तयार आहात का? करिअर कसे निवडायचे याबद्दल आमच्या मार्गदर्शकासह प्रारंभ करूया.
करिअरचा मार्ग(Career Path) निवडताना विचारात घ्यावयाचे 5 घटक:(Are You Ready To Decide Your Career , Let’s understand)
रूची आणि आवड(interest and passion)
सुरुवातीला, तुम्हाला नैसर्गिकरित्या काय करायला आवडते आणि तुम्हाला काय आनंद देते याचा विचार करा. स्वतःला खालील प्रश्न विचाराः
- तुम्ही कोणत्या विषयांवर किंवा क्रियाकलापांकडे नैसर्गिकरित्या आकर्षित होतात??
- आपण शिकताना आनंदी आहोत का?
- कोणते उपक्रम आपल्याला सर्वात समाधान आणि आनंद देतात?
[जर तुम्हाला तंत्रज्ञानाची आवड असेल, तर सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट किंवा सायबर सिक्युरिटीमध्ये करियर करणे हा तुमचा मार्ग असू शकतो. जर तुम्ही संख्यांमध्ये चांगले असाल, तर वित्त किंवा लेखा(finance or accounting) हे तुमचे काम असू शकते.
कौशल्ये आणि सामर्थ्य(Skills and Strengths)
पुढे, तुमच्या कौशल्यांवर आणि सामर्थ्यांवर चिंतन करा. कोणती कामे आणि उपक्रम सहजपणे येतात आणि तुम्ही कशामध्ये उत्कृष्ट आहात हे ठरवा. तुमचे मजबूत गुण समजून घेण्यास मदत करण्यासाठी, खालील प्रश्नांचा विचार कराः
- कोणती कामे किंवा उपक्रम तुम्हाला सोपे आणि आनंददायक वाटतात?
- तुम्हाला कशाची विशेष माहिती आहे?
- कोणत्या गोष्टींचा तुम्हाला सर्वात जास्त अभिमान आहे?
- तुम्हाला इतरांकडून सकारात्मक प्रतिसाद मिळाला आहे का?
या प्रश्नांची उत्तरे मिळवण्यासाठी धडपडत आहात? मायर्स-ब्रिग्स टाइप इंडिकेटर (एम. बी. टी. आय.) चाचणीसारखी व्यक्तिमत्व चाचणी घेण्याचा विचार करा.
(Myers–Briggs Type Indicator -M.B.T.I) ही एक आत्मनिरीक्षणात्मक स्व-अहवाल प्रश्नावली आहे जी लोक जगाला कसे पाहतात आणि निर्णय घेतात याबद्दल भिन्न मानसिक प्राधान्ये दर्शवते.)The MBTI was constructed by two Americans: Katharine Cook Briggs and her daughter Isabel Briggs Myers.
या चाचणीमध्ये, तुम्ही 16 संभाव्य व्यक्तिमत्व प्रकारांपैकी कोणत्या प्रकाराशी जुळता हे पाहण्यासाठी तुम्ही तुमच्याबद्दलच्या अनेक प्रश्नांची उत्तरे द्याल.
उदाहरणार्थ, जर तुम्ही समस्या सोडवण्यात तज्ज्ञ असाल, तर डेटा सायन्स किंवा अभियांत्रिकी हा तुमच्यासाठी एक उत्तम पर्याय असू शकतो. जर तुमच्याकडे शब्दांचा मार्ग असेल, तर (marketing ऑर content creation) विपणन किंवा आशय निर्मिती ही ती जागा असू शकते जिथे तुम्ही चमकाल.
मूल्ये आणि श्रद्धा(Values and beliefs)
तुमच्या करिअरच्या शोधमोहिमेदरम्यान मूल्ये आणि विश्वास हे आणखी एक महत्त्वाचे घटक विचारात घेतले पाहिजेत. तुमच्यासाठी काय महत्त्वाचे आहे याचा विचार करणे आणि तुमच्या समजुतींशी जुळणारी नोकरी शोधणे आवश्यक असल्याने खालील प्रश्न विचारा स्वताला विचारा
- तुम्हाला कोणत्या कारणांची किंवा समस्यांची सर्वाधिक काळजी वाटते?
- आयुष्यात सर्वात महत्त्वाची गोष्ट कोणती आहे असे तुम्हाला वाटते?
- नोकरीची शीर्षके आणि उच्च पगार, किंवा अशी नोकरी जी तुम्हाला परिपूर्ण वाटते?
- तुम्हाला काय प्रेरणा देते?
- कोणती गोष्ट तुम्हाला आनंदी आणि समाधानी करते?
उदाहरणार्थ, जर तुमचा सर्वांसाठी समान संधींवर विश्वास असेल, तर तुम्ही NGO किंवा मानवाधिकार संस्था किंवा सरकारी एजन्सींमध्ये करिअर शोधू शकता.
जर तुम्हाला पर्यावरणाची काळजी असेल, तर तुम्ही टिकाऊपणा, नवीकरणीय ऊर्जा किंवा पर्यावरण कायद्यातील नोकऱ्यांचा विचार करू शकता.
आणि जर तुम्हाला इतरांना मदत करण्याची आणि तुमच्या समुदायाला पाठिंबा देण्याची आवड असेल, तर आरोग्यसेवा व्यवस्थापनातील-किंवा अगदी कामाच्या ठिकाणच्या मानसशास्त्रातील-कारकीर्द ही तुमची निवड असू शकते.
नोकरी बाजार संशोधन आणि भविष्यातील दृष्टीकोन(Job market research and future perspectives)
अर्थात, सध्याच्या आणि येणाऱ्या वर्षातील नोकरीच्या बाजारपेठेच्या वास्तविक स्थितीचा उल्लेख करायला आपण विसरू शकत नाही.तुम्ही निवडलेल्या कारकिर्दीच्या क्षेत्रासाठीचे कल आणि मागणी यांचे संशोधन करणे तुमच्यासाठी आवश्यक आहे. भविष्यात कदाचित मागणी नसेल अशा कारकिर्दीत गुंतवणूक करणे टाळण्यासाठी, पुढील गोष्टींचा विचार कराः
- कोणते उद्योग वाढत आहेत? कोणते कमी होत आहेत?
- तुम्ही ज्या कारकिर्दीचा विचार करत आहात, त्यासाठी भविष्यातील नोकरीच्या वाढीच्या कोणत्या शक्यता आहेत?
- कोणती कौशल्ये आणि पात्रता यांना मोठी मागणी आहे आणि आगामी कल काय आहेत?
डिजिटल कौशल्ये आणि माहिती तंत्रज्ञान/तंत्रज्ञान व्यवसायांवर लक्ष केंद्रित करणे-विशेषतः ज्यांना पुढील दशकात मागणी वाढण्याची अपेक्षा आहे, हा तुम्ही ज्या कारकिर्दीची योजना आखत आहात त्याचे व्यवहार्य भविष्य सुनिश्चित करण्याचा एक मार्ग आहे.यामध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्ता (आणि उपयोजित कृत्रिम बुद्धिमत्ता) आणि रोबोटिक्स यांचा समावेश आहे.
आर्थिक स्थैर्य आणि कमाईची शक्यता(Financial stability and earning potential)
शेवटी, व्यवसाय कसा निवडायचा याचा विचार करताना आपण आर्थिक स्थैर्य आणि कमाईच्या संभाव्यतेकडे दुर्लक्ष करू शकत नाही. आपल्या सर्वांना आपल्याला जे आवडते ते करून उदरनिर्वाह करायचा असतो, परंतु आपल्याला देयके देखील भरावी लागतात.
स्वतःला हे प्रश्न विचाराः
- तुम्ही ज्या कारकिर्दीचा विचार करत आहात त्यासाठी सरासरी पगार किती आहे ? (या उद्देशासाठी Glassdor हे एक उत्तम साधन आहे)
- तुमच्या परिसरातील राहणीमानाच्या खर्चाशी वेतनाची तुलना कशी होते?
- तुम्ही ज्या कारकिर्दीचा विचार करत आहात त्यामध्ये व्यावसायिक वाढ आणि कारकीर्द प्रगतीच्या संधी आहेत का?
- तुमची आर्थिक परिस्थिती सुधारू शकतील असे काही लाभ आणि नुकसानभरपाईचे इतर प्रकार आहेत का?
जर तुम्हाला संगणक विज्ञानात रस असेल, तर सॉफ्टवेअर विकास हे अत्यंत सशुल्क आणि मागणीत असलेले क्षेत्र आहे. जर तुम्ही व्यवसायात असाल, तर व्यवस्थापन कारकीर्द तुम्हाला उच्च पगार आणि प्रगतीची संधी देऊ शकते.
माझ्या आवडीनिवडी मी कशा समजून घेऊ?| What questions should I ask to understand my interests in marathi
- स्वताला test करण्यासाठी ह्या वेबसाइट ल भेट द्या – नुकतीच ही वेबसाइट मी visit केली , त्यावरून मला अस समजला की ते आपल्याला Quiz मध्ये असे प्रश्न विचारतात जेणेकरून आपले विचार अँड डेसिशन मेकिंग(Decision Making) वरून ते एक अंदाज बांधतील की या ठराविक व्यक्तीच चे व्यक्तिमत्व काय असेल आणि त्या शोभेल असे व्यावसायिक आणि नोकरी चे करियर काय असेल .
- ही एक (Admission counselling) ची वेबसाइट आहे जी विद्यार्थ्याना त्यांच्या इच्छे नुसार आणि आवडी नुसार योग्य त्या परीक्षा सुचवून बाहेरील देशांमध्ये पाठवणीसाठीचे कार्य करते.
- त्या 1. रजिस्ट्रेशन करणे 2. छोटी 24 प्रश्नांची टेस्ट देणे , जीचा डेमो पुढील भगत दिसेल तुम्हाला. आणि मग त्यांना कॉनटॅक्ट केल्यावरती एक guide ते तुम्हाला देतील आणि पुढ्या परीक्षेची तयारी सरू होईल .
- पण आपण ह्याचा उपयोग फक्त आपला आवडीनुसार येणाऱ्या करियर सजेशन्स (Career Suggestions ) साठी करणार आहोत.त्याचे पुढीलप्रमाणे तुम्हाला योग्य ते उत्तर मिळेल . तुमच्यासाठी डेमो म्हणून मी टेस्ट दिली त्या नुसार आलेले results पुढीलप्रमाणे.
Source:Princetonreview.com निळ्या रंगामद्धे माझे skills सांगितले आहेत , तर पिवळ्या रंगामद्धे मी कोणत्या गोष्टी सुरेख करू शकते हे माझ्या उत्तरानुसार ठरवलं गेल आहे . त्या मुले हयानुसारच तुमहल पुढे करियर रिजल्ट्स दिसतील
- त्याचे पुढीलप्रमाणे तुम्हाला योग्य ते उत्तर मिळेल . तुमच्यासाठी डेमो म्हणून मी टेस्ट दिली त्या नुसार आलेले results पुढीलप्रमाणे. निळ्या रंगामद्धे माझे skills सांगितले आहेत , तर पिवळ्या रंगामद्धे मी कोणत्या गोष्टी सुरेख करू शकते हे माझ्या उत्तरानुसार ठरवलं गेल आहे . त्या मुले हयानुसारच तुमहल पुढे करियर रिजल्ट्स दिसतील.
