आजच्या काळातील भारतात, विविध क्षेत्रांमध्ये AI (Artificial Intelligence) ची क्रेझ दिसून येत आहे. HDFC बँक आणि ICICI बँक AI द्वारे बनलेल्या चॅटबॉट्सचा वापर 24/7 कस्टमर सपोर्ट पुरवण्यासाठी करत आहेत, तर mfine आणि Practo सारख्या आरोग्यसेवेतील स्टार्टअप्स कंपन्या वैद्यकीय निदान आणि वैयक्तिक उपचार योजनांसाठी AI चा वापर करत आहेत. शिक्षणामध्ये, Byjus आणि Vedantu सारखे AI-आधारित प्लॅटफॉर्म विद्यार्थ्यांसाठी वैयक्तिकृत शिक्षणाचा अनुभव देत आहेत. शिवाय, Flipkart आणि Amazon सारख्या भारतीय ई-कॉमर्समधील दिग्गज कंपन्या कस्टमरचा शॉपिंगचा अनुभव वाढवण्यासाठी AI-चालित पर्याय वापरत आहेत. याव्यतिरिक्त, AI चा वापर स्मार्ट सिटी उपक्रमांमध्ये केला जात आहे, जसे की पुणे आणि बंगळुरू सारख्या शहरांमध्ये बुद्धिमान वाहतूक व्यवस्थापन प्रणाली (Intelligent traffic management systems) आणि कृषी क्षेत्रात, AI-शक्तीवर चालणारी साधने शेतकऱ्यांना पीक उत्पादनाचा अंदाज लावण्यात आणि रोग शोधण्यात मदत करतात. या उदाहरणांवरून तुम्हाला हे समजले असेल की बाकीच्या देशांप्रमाणेच भारतामध्ये AI क्षेत्रामध्ये नवीन नोकरीच्या संधींमध्ये वाढ होत आहे. चांगली बातमी अशी आहे की या महत्त्वाच्या आणि ट्रेडिंग क्षेत्राचा भाग होण्यासाठी तुम्हाला तांत्रिक पार्श्वभूमीची (Technical Background) आवश्यकता नाही.
तुम्ही AI मध्ये नवीन असाल तरीही, तुम्ही तुमच्या कौशल्यांचा आणि इंटरेस्टचा (Interest) फायदा घेऊन AI मध्ये करिअर बनवू शकता. AI च्या जगात पहिले पाऊल टाकण्यासाठी ज्ञान आणि आत्मविश्वासाने सशक्त करणे, उपलब्ध विविध करिअर मार्गांचा शोध घेणे, तुमची पार्श्वभूमी कोणतीही असेल तरीही तुम्ही या परिवर्तनीय तंत्रज्ञानामध्ये कसे योगदान देऊ शकता याबद्दल अधिक माहिती आम्ही पुढे सोप्या शब्दांमध्ये मांडण्याचा प्रयत्न केला आहे.
आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) हा कॉम्प्युटरच्या मेंदूसारखा आहे जो माणसाप्रमाणे विचार करू शकतो, शिकू शकतो आणि काम करू शकतो. हे एक मशीन आहे जे:
– माणूस काय बोलतो ते समजून घेते आणि त्याप्रमाणे टाइप किंवा कृती करते (जसे की Siri किंवा Alexa जे माणसाच्या प्रश्नांची उत्तरे देतात)
– चित्रे आणि चेहरे ओळखू शकते (चेहरा ओळखून मित्रांना फोटोंमध्ये टॅग करू शकते)
– निर्णय घेऊन समस्या सोडवू शकते (रस्त्यावर नेव्हिगेट करणाऱ्या सेल्फ-ड्रायव्हिंग कार)
– अनुभवातून शिकते आणि हळूहळू कालांतराने अजून किफायतशीर होते (माणसाला जे आवडते ते सुचवणाऱ्या गोष्टी)
AI हे एक साधन आहे जे आपले जीवन सोपे आणि अधिक सोयीस्कर बनवते आणि ते दिवसेंदिवस अधिक स्मार्ट आणि अधिक उपयुक्त होत आहे!
अधिक जाणून घेण्यासाठी:-
1. कोर्सेरावरील अँड्र्यू एन जी द्वारे “एआय फॉर एव्हरीव्हन” सारख्या ऑनलाइन संसाधनांसह सुरुवात करा
(कोर्स वर जाण्यासाठी खालील फोटोवर क्लिक करा)
2.AI सोप्या भाषेत स्पष्ट करणारे Free YouTube व्हिडिओ.
पायरी 2: Artificial Intelligence मधील तुमचे आवडते क्षेत्र ओळखा (Choose your field in AI)
AI हे एक विशाल क्षेत्र आहे. तुम्हाला कोणत्या पैलूत सर्वाधिक रुची आहे ते ओळखा—डेटा विश्लेषण (Data Analysis), एआय एथिक्स (AI Ethics), हेल्थकेअरमध्ये AI (Healthcare) इ. हे तुमच्या शिकण्याचा मार्ग आणि जॉब शोधासाठी मार्गदर्शन करेल.
*उदाहरण:* तुम्हाला डेटामध्ये आवड असल्यास, तुम्ही डेटा विश्लेषण (Analysis) साधने आणि तंत्रे शिकण्यावर लक्ष केंद्रित करू शकता.
1. हेल्थकेअर मध्ये AI संबंधित जॉब रोल्स:
AI वैद्यकीय सल्लागार: हे प्रोफेशनल डॉक्टरांना अचूक निदान आणि उपचार योजना करण्यात मदत करण्यासाठी रुग्णांच्या विस्तृत डेटाचे विश्लेषण करतात.
हेल्थकेअर डेटा ॲनालिस्ट: रुग्णांची काळजी आणि ऑपरेशनल कार्यक्षमता वाढविण्यासाठी AI आरोग्य सेवेतील डेटाचा अर्थ लावतात.
2. वित्त (Finance) मध्ये AI संबंधित जॉब रोल्स:
अल्गोरिदमिक ट्रेडर्स: AI अल्गोरिदम वापरून, ते मार्केटमधील ट्रेंडचा अंदाज लावतात आणि माणसांपेक्षा अधिक जलद आणि अचूकपणे व्यवहार करतात.
ऑडिटर्स: AI आर्थिक अनियमितता शोधण्यात आणि फसवणूक रोखण्यात मदत करतात.
3. मार्केटिंग मध्ये AI संबंधित जॉब रोल्स:
कन्टेन्ट निर्मिती विशेषज्ञ: जनरेटिव्ह AI वापरून उच्च दर्जाची, आकर्षक कन्टेन्ट प्रभावीपणे तयार करण्याचे काम करतात.
मार्केटिंग व्यवस्थापक: ते चांगल्या ग्राहक प्रतिबद्धता आणि ROI साठी जाहिरातींचा मोहिमा हाताळतात.
4. उत्पादनात (Production मध्ये) AI संबंधित जॉब रोल्स:
रोबोटिक्स मेंटेनन्स टेक्निशियन: AI-चालित रोबोट्स आणि ऑटोमेशन सिस्टम व्यवस्थापित करतात आणि रोबोट मधील समस्यांचे निरासरण करतात.
उत्पादन ऑप्टिमायझेशन विश्लेषक (Analyst): कार्यक्षम उत्पादन प्रक्रियेसाठी उत्पादन, ब्रेकडाउन आणि गुणवत्ता पद्धतींचे विश्लेषण करण्यासाठी AI चा वापर करतात.
5. रिटेल व्यवहारांमध्ये मध्ये AI संबंधित जॉब रोल्स:
ग्राहक अनुभव AI विशेषज्ञ (Specialist): ग्राहक संवाद वाढवण्यासाठी AI-चालित चॅटबॉट्स, आभासी सहाय्यक आणि मेटाव्हर्स अचूकपणे मदत करतात.
किरकोळ विश्लेषक: ग्राहकांच्या डेटाचे विश्लेषण करण्यासाठी, खरेदीचे अनुभव सुधारण्यासाठी आणि इन्व्हेंटरी व्यवस्थापित करण्यासाठी AI टूल्स वापर करतात.
6. कृषी क्षेत्रातील AI संबंधित जॉब रोल्स:
कृषी-रोबोटिक्स अभियंता: अचूकतेने लागवड करणे, कापणी करणे आणि तण काढणे यासारख्या कामांसाठी AI-शक्तीवर चालणारे रोबोट डिझाइन आणि देखरेख करतात.
अचूक कृषी विशेषज्ञ: उत्पादन वाढवण्यासाठी, पीक व्यवस्थापन ऑप्टिमाइझ करण्यासाठी आणि संसाधनांचा अपव्यय कमी करण्यासाठी सेन्सर्स, ड्रोन आणि उपग्रहांकडील AI डेटाचा वापर करतात.
7. कायदेशीर सेवांमध्ये AI संबंधित जॉब रोल्स:
कायदेशीर डेटा विश्लेषक: एखाद्या केसमधील कायद्याचे संशोधन करणे, विश्लेषण करणे आणि कायदेशीर परिणाम ओळखून निर्णय क्षमता वाढवण्याचे काम AI करू शकतात.
कायदेशीर दस्तऐवज पुनरावलोकन विशेषज्ञ: AI दस्तऐवज विश्लेषणास गती देते, शोध प्रक्रियेची गुणवत्ता सुधारते1.
नक्की वाचा
Digital Marketing| मार्केटिंग जगातील एक वळण| जुन्या जाहिराती झाल्या बंद कारण…
Freelancing : फ्रीलान्सिंग म्हणजे काय?|Freelancer म्हणजे कोण?|Freelancing meaning in marathi
आता App Developer बनायला कॉलेज डिग्री ची गरज नाही!What is App Developer in marathi
Interview preparation | Interview Skills in marathi | Interview tips for fresher |फ्रेशर्ससाठी मुलाखतीची तैयारी आणि 11 टिप्स मराठीतून
पायरी 3: मूलभूत कौशल्ये आत्मसात करा (Learn Basic AI Skills)
AI मध्ये करिअर घडवण्यासाठी नॉन टेक्निकल इच्छुक व्यक्तींना सुद्धा डेटा आणि विश्लेषणाची काही समज आवश्यक असते. मूलभूत सांख्यिकी, एक्सेल किंवा डेटा व्हिज्युअलायझेशन साधने शिकण्यावर भर द्या.
*उदाहरण:* डेटा हाताळणी कौशल्ये शिकण्यासाठी खान अकॅडमी कोर्स किंवा Udemy सारख्या प्लॅटफॉर्मवरील नवशिक्या अभ्यासक्रमांमध्ये नावनोंदणी करा.
1. खान अकॅडमी कोर्स
2. Udemy AI कोर्स
पायरी 4: AI टूल्स बद्दल माहिती घ्या (Learn AI Tools)
AI टूल्स आणि IBM Watson, Google AI, किंवा Microsoft Azure AI सारख्या प्लॅटफॉर्मसह हँड्स-ऑन अनुभव मिळवा, जे सहसा Free चाचण्या किंवा शिक्षण संसाधने देतात.
*उदाहरण:* Google – Google AI अभ्यासक्रम ऑफर करते ज्यात सखोल प्रोग्रामिंग कौशल्यांची आवश्यकता नसताना व्यावहारिक व्यायामांचा समावेश आहे.
1. Google AI
2. Google Cloud
पायरी 5: एक पोर्टफोलिओ तयार करा (Create a Portfolio)
AI मधील तुमची समज आणि आवड दर्शवणारे प्रकल्प किंवा केस स्टडीज दाखवणारा पोर्टफोलिओ तयार करा. यामध्ये आवड असलेल्या AI विषयांवर विश्लेषण (Analysis), अहवाल किंवा ब्लॉग पोस्ट तुम्ही तयार करून ठेवू शकता.
*उदाहरण:* चॅटबॉट्स ग्राहक सेवा कशी सुधारतात यासारख्या साध्या AI संकल्पना आणि त्याचा वास्तविक जीवनातील वापर स्पष्ट करणारी ब्लॉग पोस्ट लिहा.
पायरी 6: AI नेटवर्क मध्ये काम करणाऱ्या समूहांमध्ये सामील व्हा (Connect to the AI Network)
LinkedIn सारख्या प्लॅटफॉर्मवर AI समुदायांसह व्यस्त रहा. AI मीटअपमध्ये सहभागी व्हा आणि वेबिनारमध्ये सहभागी व्हा. नेटवर्किंग नोकरीच्या संधी आणि सहकार्यासाठी दरवाजे उघडू शकते.
*उदाहरण:* व्यावसायिकांशी कनेक्ट होण्यासाठी LinkedIn वर “AI India” सारख्या गटांमध्ये सामील व्हा आणि AI ट्रेंडवर अपडेट रहा.
1. LinkedIn
2. AI India
पायरी 7: शिकत राहा आणि विकसित होत रहा (Learn AI and Upgrade)
AI क्षेत्र सतत बदलत आहे. उद्योगांमधील बातम्यांचे अनुसरण करून, ऑनलाइन AI मंचांमध्ये भाग घेऊन आणि आवश्यकतेनुसार प्रगत अभ्यासक्रम घेऊन अपडेटेड रहा.
*उदाहरण:* Towards Data Science आणि AI India News सारख्या वेबसाइट्स AI क्षेत्रातील नवीन घडामोडींचे नियमित अपडेट्स आणि अंतर्दृष्टी देतात.
निष्कर्ष
तांत्रिक पार्श्वभूमीशिवाय (Non Technical Background) AI मध्ये करिअर सुरू करणे कठीण वाटू शकते, परंतु समर्पण आणि योग्य संसाधनांसह, हे पूर्णपणे शक्य आहे. या सर्व गोष्टींचे अनुसरण करून आणि सतत तुमची कौशल्ये आणि नेटवर्क वाढवून तुम्ही भारतातील AI च्या रोमांचक जगात यशस्वीपणे प्रवेश करू शकता.