फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?

  • Photography (फोटोग्राफी किंवा छायाचित्रीकरण) म्हणजे सामान्य माणसाच्या भाषेत, प्रतिमा तयार करण्यासाठी कॅमेराद्वारे प्रकाश कॅप्चर करण्याची अगदी सोपी प्रक्रिया आहे.
  • फोटोग्राफीची (Photography) व्याख्या समजून घेण्यासाठी हा शब्द स्वतःच मोडणे महत्त्वाचे आहे. ‘फोटो’ चा ग्रीक अर्थ ‘प्रकाश’ असा होतो तर ‘ग्राफी’चा अनुवाद ‘रेखाचित्र’ असा होतो. त्यामुळे,फोटोग्राफी या शब्दाचा अक्षरशः लाइट ड्रॉइंग किंवा प्रकाशासह रेखाचित्र असा अनुवाद होऊ शकतो.
  • शंभर वर्षांहून कमी काळात, फोटोग्राफी(Photography) हा आपल्या जीवनातील जवळजवळ प्रत्येक घटकाचा भाग बनला आहे.
  • जवळजवळ प्रत्येकाच्या सेल फोनमध्ये कॅमेरा असतो आणि दिवसभर फोटो काढले जातात. आपण आपल्या इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांवर, प्रिंट मीडियामध्ये आणि जाहिरातींमध्ये सतत फोटोग्राफिक प्रतिमा पाहत असतो.
  • छायाचित्रण ही सेन्सर किंवा फिल्म वापरून प्रकाश कॅप्चर करण्याची आणि त्यावर प्रक्रिया करण्याची कला आहे. पण फोटोग्राफीचे(Photography) सार म्हणजे क्षणांचा खजिना आणि ते जगाशी शेअर करणे. अगदी सोपे, परंतु कृती स्वतःच लोकांच्या धारणा बदलण्यास सक्षम आहे.

फोटोग्राफी(Photography) महत्वाचे का आहे?

“Photography Is An Art Of Observation. It Has Little To Do With The Things You See And Everything To Do With The Way You See Them.”-Elliott Erwit

“एलिओट एर्व्हिट्ट” या फोटोग्राफरानं सांगितले आहे की, “फोटोग्राफी ही निरीक्षणाची कला आहे. आपण काय पाहतो याचा त्याच्याशी काही संबंध नाही तर आपण ज्या पद्धतीने पाहतो त्याच्याशी सर्व संबंधित आहे.” हे साध्या भाषेत सांगायचं तर, एखादी गोष्ट दिसणं आणि त्याचं खरं निरीक्षण करणं यात फरक आहे. एखादा चांगला फोटोग्राफर नेहमी सूक्ष्म आणि बारिक निरीक्षण करतो, मग इतरांचा सुंदर फोटो काढतो. आपण रोजच्या जीवनातल्या सहज गोष्टींकडे वेगळ्या नजरेने पाहिलं तर त्यातही सौंदर्य दिसतं. एखादं फोटो छान येतो ते त्याच्या विषयावर किंवा ठिकाणावर अवलंबून नसतं तर फोटोग्राफर त्या गोष्टीकडे कसा पाहतो आणि त्याचं चित्र कसं टिपतो यावर अवलंबून असतं.

  1. फोटोग्राफीमुळे (Photography) तुम्हाला आठवणी, कथा आणि भिन्न भिन्न आकृत्या कॅप्चर करण्यास मदत होते.
  2. फोटोग्राफीचा उद्देश असा आहे की त्या वेळेला,त्या क्षणांना तुम्ही कॅप्चर करा जे तुम्हाला आनंद देतात.
  3. फोटोमुळे एखादा क्षण गोठवला जातो, ज्यामुळे व्यक्ती, पर्यावरण, प्राणी किंवा लँडस्केपची कथा तयार होते .
  4. अभ्यास दर्शविते की चित्रे काढल्याने एखाद्या अनुभवाची तुमची दृश्य-visual स्मरणशक्ती सुधारते.

फोटोग्राफीचा संक्षिप्त इतिहास(History)आणि ज्या लोकांनी ते यशस्वी केले

१८२६: जगातील पहिला सेल्फी! आज सेल्फ-पोर्ट्रेट सामान्य आहेत, परंतु एखाद्या व्यक्तीचे सर्वात जुने छायाचित्र हे हेतुपरस्सर घेतले नव्हते. जोसेफ निसेफोर निपसेने १८२६ मध्ये त्याच्या खिडकीतून एक प्रतिमा कॅप्चर केली, परंतु अत्यंत प्रदीर्घ एक्सपोजर वेळेमुळे (आठ तास!), नकळत त्याच्या बुटांवर चमक आणण्यासाठी बूट पॉलिश करणारी व्यक्ती छायाचित्रात टिपली गेलेली पहिली व्यक्ती बनली!

१८३९: अचानक टिपला गेलेल्या पर्यटक – विजेच्या लखलखत्या प्रकाशात कॅप्चर झाला त्याचा फोटो !! लुई डग्युरे, आणखी एक प्रारंभिक छायाचित्रण(Photography) पायोनीर(pioneer) ,१८३९ मध्ये पॅरिसच्या रस्त्यावरील दृश्याचा डग्युरिओटाइप (प्रारंभिक फोटोग्राफिक प्रक्रिया) काढला. दीर्घ प्रदर्शनामुळे(due to exposure), विजेचा एक बोल्ट प्रतिमेवर पसरला आणि विजेचे पहिले छायाचित्र कॅप्चर केले!

१८५२: पहिली अंडरवॉटर फोटोग्राफी- आता फोटोग्राफी(Photography) फक्त जमिनीपुरती मर्यादित नव्हती! १८५२ मध्ये, हिप्पोलाइट बायर्डने फ्रान्सच्या किनाऱ्याजवळ एका लाकडी पेटीत कॅमेरा बुडवून पाण्याखालील पहिला फोटो काढला.

फोटोग्राफीचे प्रकार(Types of Photography)

छायाचित्रणाचा प्रकार (Type of Photography)

संक्षिप्त वर्णन(Brief Description)

चित्र उदाहरण(Picture Example)

पोर्ट्रेट फोटोग्राफी (Portrait)

अभिव्यक्ती, भावना आणि व्यक्तिमत्व यावर लक्ष केंद्रित करून लोकांना कॅप्चर करते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:pixabay

लँडस्केप फोटोग्राफी

नैसर्गिक देखावे, पर्वत, जंगले, समुद्रकिनारे इ.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?

वन्यजीव छायाचित्रण

प्राण्यांना त्यांच्या नैसर्गिक अधिवासात पकडण्यावर भर देतो.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

मॅक्रो फोटोग्राफी

कीटक किंवा फुले यासारख्या लहान विषयांचे अत्यंत जवळचे तपशील कॅप्चर करते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

आर्किटेक्चरल फोटोग्राफी

इमारती आणि संरचनांवर लक्ष केंद्रित करते, त्यांची रचना आणि तपशील हायलाइट करते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

स्ट्रीट फोटोग्राफी

सार्वजनिक ठिकाणी स्पष्ट क्षण आणि दैनंदिन जीवन कॅप्चर करते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

फूड फोटोग्राफी

खाद्यपदार्थ दिसायला आकर्षक बनवतात, अनेकदा जाहिरातींमध्ये किंवा कूकबुकमध्ये वापरले जातात.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

खगोल छायाचित्रण

तारे, ग्रह आणि आकाशगंगा यासारख्या खगोलीय वस्तू कॅप्चर करते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

फॅशन फोटोग्राफी

अनेकदा सर्जनशील किंवा कलात्मक पद्धतीने कपडे आणि ॲक्सेसरीज दाखवते.

फोटोग्राफी म्हणजे काय? महत्व, प्रकार,उपयोग| What is photography?
Credit:Google

फॉटोग्राफर होण्यासाठी मला कोणती उपकरणे (Equipment) आवश्यक आहेत?

छायाचित्रकार (Photographer) होण्यासाठी तुम्हाला आवश्यक असलेली सर्वात मूलभूत उपकरणे म्हणजे कॅमेरा. परंतु इतर आवश्यक वस्तू सुद्धा आहेत ज्या तुम्हाला उत्कृष्ट फोटो काढण्यात आणि तुमच्या फोटोला अजून खुलण्यासाठी मदत करतील. नवशिक्या छायाचित्रकारांसाठी (Photographer) आवश्यक उपकरणांची यादी येथे देण्यात आली आहे:

  1. कॅमेरा: दोन मुख्य प्रकारचे कॅमेरे आहेत: DSLR (डिजिटल सिंगल-लेन्स रिफ्लेक्स) आणि मिररलेस इंटरचेंजेबल-लेन्स कॅमेरे (MILCs). डीएसएलआरमध्ये आरसा असतो जो लेन्सपासून ऑप्टिकल व्ह्यूफाइंडरवर प्रकाश प्रतिबिंबित करतो, तर एमआयएलसी सेन्सरमधून प्रतिमा प्रदर्शित करण्यासाठी इलेक्ट्रॉनिक व्ह्यूफाइंडर (EVF) वापरतात. डीएसएलआर आणि एमआयएलसी दोन्ही मधील लेन्सची अदलाबदल होऊ शकते, जे तुम्हाला तुमच्या फोटोग्राफीमध्ये अधिक लवचिकता देतात.
  2. लेन्स: लेन्स हा तुमच्या कॅमेऱ्याचा सर्वात महत्वाचा भाग आहे, कारण ते तुमच्या फोटोंचे दृश्य, छिद्र आणि फोकल लांबी निर्धारित करते. नवशिक्यांसाठी चांगली सर्वांगीण लेन्स म्हणजे सामान्य झूम लेन्स, जसे की 18-55 मिमी लेन्स. या प्रकारच्या लेन्समुळे तुम्हाला लँडस्केपपासून पोर्ट्रेटपर्यंत विविध प्रकारचे फोटो काढता येतील.
  3. मेमरी कार्ड: मेमरी कार्ड म्हणजे जिथे तुमचे फोटो साठवले जातात. तुमच्या गरजांसाठी पुरेशी क्षमता असलेले मेमरी कार्ड घ्या. किमान 16GB स्टोरेज असलेले कार्ड बाळगणे उत्तम राहील. 
  4. ट्रायपॉड: कमी प्रकाशाच्या स्थितीत तीक्ष्ण फोटो घेण्यासाठी ट्रायपॉड आवश्यक आहे. व्हिडिओ शूट करताना तो तुमचा कॅमेरा स्थिर ठेवण्यास देखील मदत करेल.
  5. बॅटरी आणि चार्जर: तुमच्याकडे तुमच्या कॅमेऱ्यासाठी अतिरिक्त बॅटरी आणि चार्जर असल्याची खात्री करा, जेणेकरुन तुम्ही शूटिंग करत असता तेव्हा तुमची चार्जिंग संपणार नाही.
  6. एक्स्ट्रा फ्लॅश: कमी प्रकाशाच्या परिस्थितीत तुमच्या फोटोंमध्ये प्रकाश वाढवण्यासाठी बाह्य फ्लॅशचा वापर केला जाऊ शकतो. बाऊन्स फ्लॅश किंवा फिल फ्लॅश यांसारखे विशेष प्रभाव तयार करण्यासाठी देखील याचा वापर केला जाऊ शकतो.
  7. रिफ्लेक्टर: तुमच्या फोटोवर प्रकाश टाकण्यासाठी रिफ्लेक्टरचा वापर केला जाऊ शकतो, जो अधिक समान प्रकाश तयार करण्यास मदत करू शकतो.

FAQ

  • फोटोग्राफी(Photography) हे करिअर म्हणून भारतात कसे चालते ?
  1. वाढत्या बाजारपेठेसह आणि विविध संधींसह फोटोग्राफी ही भारतातील एक रोमांचक आणि परिपूर्ण करिअर निवड असू शकते.
  2. फोटोग्राफीमध्ये लग्न आणि पोर्ट्रेट फोटोग्राफीपासून वन्यजीव आणि फोटो पत्रकारितेपर्यंत अनेक स्पेशलायझेशन आहेत.
  3. जाहिराती, मीडिया आणि ई-कॉमर्समध्ये उच्च-गुणवत्तेच्या व्हिज्युअलची मागणी भारतात वाढत आहे.
  4. तुम्ही फ्रीलान्स फोटोग्राफर बनणे किंवा स्टुडिओ, प्रकाशने किंवा एजन्सीसाठी काम करणे निवडू शकता.
  • फोटोग्राफी कशासाठी वापरली जाते?

कथा सांगणे, प्रसंगांना चित्रात कैद करणे,लोक व ठिकाणे कैद करणे यासाठीचे साधन म्हणून फोटोग्राफीचा आजतागायत वापर केला गेला आहे.

  • छायाचित्रण (Photography) हे कौशल्य आहे का?
    होय, छायाचित्रण हे कौशल्य आणि टॅलेंट दोन्ही आहे.
WhatsApp Group Join Now
Instagram Group Join Now

Leave a Comment